Monografia

Amputacja jest zabiegiem chirurgicznym, który polega na usunięcia fragmentu lub części ciała, który uległ trwałemu uszkodzeniu bez możliwości odtworzenia jego funkcji poprzez tradycyjne metody leczenia. Zabiegi amputacji należą do najstarszych i były wykonywane już w starożytności. Amputacje najczęściej wykonywane są z przyczyn urazowych lub w prze­biegu powikłań chorób układu krążenia, a także jako konsekwencje chorób nowotworowych kości. Odrębną grupę amputacji stanowią wrodzone braki i ubytki kończyn. Celem pracy jest syntetyczne omówienie przyczyn i rodzajów amputacji kończyn dolnych, a także ich pozio­mów w oparciu o doświadczenia własne autorów. Selektywne poziomy amputacji pozwalają na wykonanie zabiegu operacyjnego ze względu na rodzaj urazu i jego umiejscowienie. Po­stępowanie chirurgiczne powinno bazować nie tylko na wykonaniu odjęcia kończyny na po­ziomie, który gwarantuje dobre możliwości gojenia się rany operacyjnej, ale również umożli­wia wytworzenie prawidłowego kikuta, który jest niezbędny do właściwego zaprotezowania kończyny. Lej protezowy jest najważniejszym elementem protezy, który łączy „żywe tkanki” chorego z elementem mechanicznym, jakim jest proteza, dlatego niezwykle ważny jest pra­widłowy dobór leja protezowego, a także właściwe ukształtowanie kikuta nie tylko na etapie leczenia chirurgicznego, ale również późniejsze jego formowanie i dbanie o jego higienę. Najczęstsze powikłania, które występują podczas zaprotezowania lub w późniejszym czasie użytkowania protezy dotyczą kikuta lub leja protezowego i wymagają natychmiastowego roz­wiązania, w przeciwnym razie uniemożliwiają choremu prawidłowe funkcjonowanie.